عوارض آزادراهي چيست؟ آزادراه و بزرگراه چه تفاوتي دارند؟
آزادراه و بزرگراه هر دو نوعي راه ارتباطي سريع‌السير هستند كه براي تسهيل تردد وسايل نقليه بين شهري يا درون شهري ساخته مي‌شوند. با اين حال، اين دو نوع راه داراي برخي تفاوت‌هاي كليدي هستند كه در ادامه به آن‌ها اشاره مي‌كنيم:
تفاوت در تعريف
در آيين‌نامه راهنمايي و رانندگي ايران، آزادراه به مسيري گفته مي‌شود كه حداقل داراي سه خط عبور در هر مسير بوده و در تمام طول مسير از هم جدا شده باشد. همچنين، ورود و خروج به آزادراه‌ها محدود بوده و به طور معمول با پرداخت عوارض همراه است.
در مقابل، بزرگراه به مسيري گفته مي‌شود كه حداقل داراي دو خط عبور در هر مسير بوده و در تمام طول مسير از هم جدا شده باشد. همچنين، ورود و خروج به بزرگراه‌ها آزاد بوده و عوارضي براي تردد در آن‌ها دريافت نمي‌شود.
تفاوت در تعداد خطوط عبور
همانطور كه گفته شد، آزادراه‌ها حداقل بايد داراي سه خط عبور در هر مسير باشند، در حالي كه بزرگراه‌ها حداقل بايد داراي دو خط عبور در هر مسير باشند. اين تفاوت در تعداد خطوط عبور، باعث مي‌شود كه آزادراه‌ها ظرفيت بيشتري براي تردد وسايل نقليه داشته باشند.
تفاوت در نحوه ورود و خروج
ورود و خروج به آزادراه‌ها محدود بوده و به طور معمول با پرداخت عوارض همراه است. اين محدوديت‌ها به منظور افزايش ايمني و كاهش ترافيك در آزادراه‌ها اعمال مي‌شود. در مقابل، ورود و خروج به بزرگراه‌ها آزاد بوده و عوارضي براي تردد در آن‌ها دريافت نمي‌شود.
تفاوت در كاربرد
آزادراه‌ها معمولا براي تردد وسايل نقليه سنگين و سريع‌السير مانند كاميون‌ها، اتوبوس‌ها و خودروهاي شخصي استفاده مي‌شوند. در مقابل، بزرگراه‌ها معمولا براي تردد انواع وسايل نقليه، از جمله خودروهاي شخصي، وسايل نقليه عمومي و وسايل نقليه كشاورزي استفاده مي‌شوند.
در مجموع، مي‌توان گفت كه آزادراه‌ها نوعي راه ارتباطي سريع‌السير و پرظرفيت هستند كه براي تردد وسايل نقليه سنگين و سريع‌السير در بين شهري يا درون شهري ساخته مي‌شوند. بزرگراه‌ها نيز نوعي راه ارتباطي سريع‌السير هستند، اما محدوديت‌هاي كمتري در مورد ورود و خروج دارند و عوارضي براي تردد در آن‌ها دريافت نمي‌شود.
عوارض بزرگراهي، مبلغي است كه براي تردد در آزادراه‌ها دريافت مي‌شود. اين عوارض به منظور تأمين هزينه‌هاي ساخت، نگهداري و بهره‌برداري از آزادراه‌ها دريافت مي‌شود.
عوارض بزرگراهي در ايران توسط شركت‌هاي خصوصي كه به عنوان سرمايه‌گذار آزادراه‌ها فعاليت مي‌كنند، دريافت مي‌شود. اين شركت‌ها معمولاً با دولت قراردادي را منعقد مي‌كنند كه بر اساس آن، عوارض دريافتي از تردد در آزادراه‌ها را براي مدت مشخصي به دولت پرداخت مي‌كنند.
عوارض بزرگراهي معمولاً بر اساس نوع وسيله نقليه، مسافت طي شده و زمان تردد محاسبه مي‌شود. به عنوان مثال، عوارض تردد خودروهاي سواري در آزادراه‌هاي ايران معمولاً بر اساس هر كيلومتر تردد محاسبه مي‌شود.
عوارض بزرگراهي به طور معمول از طريق گيت‌هاي الكترونيكي دريافت مي‌شود. در اين روش، وسايل نقليه به هنگام ورود به آزادراه، از زير گيت الكترونيكي عبور مي‌كنند و عوارض تردد آن‌ها به صورت خودكار محاسبه و دريافت مي‌شود.
در برخي موارد، عوارض بزرگراهي به صورت دستي نيز دريافت مي‌شود. در اين روش، وسايل نقليه به هنگام خروج از آزادراه، به يكي از مراكز عوارضي مراجعه مي‌كنند و عوارض تردد خود را به صورت نقدي يا كارتي پرداخت مي‌كنند.
عوارض بزرگراهي در ايران در سال‌هاي اخير افزايش يافته است. اين افزايش عوارض به منظور تأمين هزينه‌هاي ساخت و نگهداري آزادراه‌هاي جديد و همچنين، كاهش ترافيك در آزادراه‌هاي موجود انجام شده است.
در ادامه، به برخي از مزاياي پرداخت عوارض بزرگراهي اشاره مي‌كنيم:
- كمك به تأمين هزينه‌هاي ساخت، نگهداري و بهره‌برداري از آزادراه‌ها
- كاهش ترافيك در آزادراه‌ها
- افزايش ايمني در آزادراه‌ها
- كاهش آلودگي هوا
منبع اصلي تفاوت‌هاي بين آزادراه و بزرگراه، آيين‌نامه راهنمايي و رانندگي ايران است. اين آيين‌نامه در ماده ۷۷ خود، تعريف و تفاوت‌هاي بين اين دو نوع راه را به شرح زير بيان مي‌كند:
آزادراه
مسيري است كه حداقل داراي سه خط عبور در هر مسير بوده و در تمام طول مسير از هم جدا شده باشد.
ورود و خروج به آزادراه‌ها محدود بوده و به طور معمول با پرداخت عوارض همراه است.
براي تردد وسايل نقليه سنگين و سريع‌السير مانند كاميون‌ها، اتوبوس‌ها و خودروهاي شخصي استفاده مي‌شود.
بزرگراه
مسيري است كه حداقل داراي دو خط عبور در هر مسير بوده و در تمام طول مسير از هم جدا شده باشد.
ورود و خروج به بزرگراه‌ها آزاد بوده و عوارضي براي تردد در آن‌ها دريافت نمي‌شود.
براي تردد انواع وسايل نقليه، از جمله خودروهاي شخصي، وسايل نقليه عمومي و وسايل نقليه كشاورزي استفاده مي‌شود.
برچسب: آزادراه،بزرگراه، عوارض آزادراهي، عوارض بزرگراهي،
ادامه مطلب
